St. Leonarduskerk te Helmond

In dezelfde periode als de bouw van de Maria ten Hemelopneming te Oudenrijn-De Meern, bouwde H.C. van de Leur aan deze nieuwe, vrij grote parochiekerk, in het noord-westen van Helmond. Qua stijl vinden we dezelfde overeenkomsten als Oudenrijn, maar gezien de omgeving maakte Van de Leur van deze kerk een robuuste stadskerk met grote toren. Een en ander in overeenstemming met de omgeving dus. Tevens speelde de dreiging van de oorlog mee: Een uitbundige kerk vond Van de Leur niet gepast in deze moeilijke tijden. In de toren bevindt zich een klein klokkenspel.

Het schip van de kerk wordt aan de buitenzijde gesteund door uitpandige steunberen die vanuit het zijschip uit de dakpartijen oprijzen. Het geeft de kerk een druk uiterlijk. De vensters zijn uitgevoerd in de stijl Bellot maar in dezelfde vereenvoudigde vorm als in Oudenrijn. Deze vorm paste hij na de oorlog ook nog toe in zijn kerken te Deest en Drunen, we vinden ze ook in Groesbeek. De plattegrond van de kerk is een kruiskerk en de transepten hebben dezelfde hoogte als het schip. Het transept rijst hoog op. De pastorie is ook van de hand van Van de Leur.

De kerk is van binnen sober van kleur. De aanzetten van de bogen rusten op natuurstenen aanzetten. Prachtig is het kruisribbogenstelsel in de viering die de middentoren moet schragen. De kloosterkerk van Quarr Abbey (Bellot, 1910) heeft hier ongetwijfeld model voor gestaan. Ook Bolsward bezit overigens zo'n kruisboog, al is de gelijkenis met Quarr daar niet zo treffend als hier. Het verdere interieur is vergelijkbaar met Oudenrijn en Groesbeek: Sober. Dit paste natuurlijk meer in de tijd waarin men zich op dat moment bevond. De maatschappij stond immers voor een minder vrolijke periode. Dat had gevolgen voor de manier van kleurgebruik in die dagen.

ontwerptekening, 1938

De kerk is reeds enkele jaren buiten gebruik en in 2000 aan de plaatselijke gemeente overgedragen. Het rijksmonument heeft een passende herbestemming gekregen: In de kerk is een gezondheidscentrum geplaatst. Het is zo geplaatst dat het zonder veel schade aan het originele gebouw ook weer afgebroken zou kunnen worden.

foto's: A.W.A. en A.A. Lukassen, februari 2012 en uit het archief van Van de Leur